Kenniscentrum

Bestuur kenniscentrum

Frans Croonen Voorzitter

Leo Venrooy Secrataris

Afstemming van activiteiten van de cultuurhistorische werkgroepen.
Initieert en coördineert de communicatie tussen de werkgroepen, met bestuur van Kring Vrienden (KV) en in voorkomend geval met externe partijen.
Het bestuur verzamelt van elke van de werkgroepen het jaarverslag en de speerpunten voor het nieuwe jaar en brengt deze ter kennis van het bestuur van Kring Vrienden van 's-Hertogenbosch.

Bevorderen van de samenwerking tussen de werkgroepen en de andere delen van de Kring Vrienden (schippers en gidsen)
Ontwikkeling digitaal archief teneinde de pagina van Kenniscentrum online actueel te houden
Aanbieden van mogelijkheid tot interactief vergaderen in Kringhuis

Werkgroepen

Archeologie en archiefonderzoek

Stimuleren en concentreren van de aandacht voor en de studie naar alle onderwerpen die archeologisch van belang zijn. Hieronder vallen het behoud van het zogenaamde bodemarchief van ’s‑Hertogenbosch, het onderzoek naar bodemvondsten en archiefonderzoek, maar ook het uitdragen van de verworven kennis hierover.

Signaalfunctie bodemverstoringen, bodemvondsten en onvoorziene ruimtelijke ontwikkelingen
Belangenbehartiging voor het behoud van archeologische vondsten en het verwerven van kennis
Onderhoud en beheer van archeologische monumenten
Archiefonderzoek, en het presenteren en publiceren daarover.
Nader onderzoek naar het “Keltenpad” in het Bossche Broek.

Het transcriberen van de Bosch’ protocollen
Onderzoek naar Speldenmakersafval (15^e eeuw)
Onderzoek naar de eerste stadsmuur van ’s Hertogenbosch (13^e eeuw)

Bouwplannen openbare ruimte stadsontwikkeling

Publicaties van relevant geachte plannen worden in eerste instantie gevolgd. Indien dit door de werkgroep wenselijk wordt geacht volgt vervolgens een reactie naar gemeente of indien mogelijk, naar bewoners en/of initiatiefnemer. In enkele gevallen wordt ook meegedacht en/of worden eigen ideeën ingebracht.
De werkgroep heeft niet de bedoeling om als actiegroep te functioneren. Wel willen wij tijdig eventuele bezwaren of bijzondere kansen onder de aandacht brengen van eigenaar, initiatiefnemer, het kringbestuur en/of gemeente.
Daarnaast proberen wij regelmatig contact op te nemen met medewerkers van de sector Stadsontwikkeling, met name met de afdeling Erfgoed over bouwplannen en Stedenbouw over ruimtelijke ontwikkelingen.
De werkgroep richt de aandacht in de eerste plaats op verbouwingen, hergebruik, onderhoud en restauratie van monumenten en beeldbepalende panden.
Vooral de historische infrastructuur heeft onze belangstelling waaronder het stratenpatroon, het groen, de stadswallen en de Binnendieze. Daarbij heeft het behoud en de verbetering van de historische kwaliteit van de openbare ruimte onze aandacht waaronder herbestratingsplannen, maar ook terrassen, boomstructuren en reclame-uitingen.
Ruimtelijk zijn wij gericht op het behoud van schaal, maat, parcellering, kleur en materiaalgebruik van de individuele bebouwing. Wij houden hierbij rekening met het belang van een vitale binnenstad met een goede balans tussen centrumfuncties en binnenstedelijk wonen.
Ook ruimtelijke planontwikkelingen direct buiten de grenzen worden gevolgd indien deze van invloed zijn op het functioneren en de beleving van het beschermd stadsgezicht. Naast mogelijk verstorende (hoog)bouw in de aangrenzende wijken en aanpassing van toevoerwegen naar het stadscentrum wordt ook aandacht geschonken aan de kenmerkende verkavelingen en openheid van de polders als aan kenmerken van voormalige inundatiegebieden, oude (ring)dijken, sloten- en verkavelingspatronen en bomenrijen.
Tenslotte vraagt behoud en herstel van de aarden forten rond de stad om onze aandacht alsook de beleving van sporen van restanten van de circumvallatielinie van 1629 en de Stelling van ’s-Hertogenbosch.

Algemeen

volgen bouwplannen in beschermd stadsgezicht
volgen herinrichtingsplannen binnenstad
volgen gebiedsontwikkelingen in beschermd stadsgezicht

Specifiek

Gebiedsontwikkeling Spoorzone
Gebiedsontwikkeling Zuid-Willemspark, Sluis 0 en Fort Crèvecoeur
Gebiedsontwikkeling Gasthuiskwartier e.o.
Tramkade,Bossche Stadsdelta
Groot Meerendonk

Kruithuis, herontwikkeling omgeving, herbestemming
Nieuwbouw Theater aan de Parade
Gebiedsontwikkeling Spoorzone
Gebiedsontwikkeling Zuid-Willemspark, Sluis 0 en Fort Crèvecoeur
Gebiedsontwikkeling Zuidwalkwartier, Bastion Oranje en KPN gebouw
Gebiedsontwikkeling Gasthuiskwartier e.o.
Tramkade
Spoorweg haven
Bomen Parade

Heraldiek

Het inventariseren en bestuderen van de heraldiek en de banistiek in het algemeen en die binnen de huidige gemeente ’s-Hertogenbosch in het bijzonder. Dit betreft dan zowel de overheidsheraldiek, de kerkelijke heraldiek als de heraldiek die verwant is aan de genealogie.

Cursusmodule Heraldiek in ’s-Hertogenbosch t.b.v. Boschlogie III: De werkgroep geeft 4 lessen over Heraldiek, 2 inleiding in de heraldiek, 1 de heraldische wandeling in centrum en 1 Inleiding in zegelkunde. Docenten: René Vroomen, Gert Beuving en Geertje de Kort.
Het houden van een Heraldische Stadswandeling : Vooralsnog zullen er vanuit de werkgroep geen heraldische stadswandelingen georganiseerd worden, maar wordt ernaar gestreefd de gidsen en schippers van de Kring te interesseren om in bestaande wandelingen bij zichtbare wapens kort stil te staan. Daarvoor kan de brochure ‘Wapens in ’s-Hertogenbosch’ met een stadswandeling en plattegrond tot leidraad dienen. Deze uitgave van de werkgroep is inmiddels aan zijn 3e herziene druk toe onder coördinatie van Gert Beuving.
De heraldiek in de Sint-Janskathedraal: inventarisatie van alle bijzondere wapens op de grafzerken en op de glas-in-loodramen, alle wapenborden en overige heraldische uitingen in en om de kathedraal.
De heraldiek in het Zwanenbroedershuis: De Werkgroep Heraldiek wacht nog met het extra aandacht besteden aan de aanwezige heraldiek in het Zwanenbroedershuis. René Vroomen heeft hierover informatieve dia’s. Wanneer we hieraan beginnen, zal ook contact worden gezocht met de beheerder Witlox.
De heraldiek in het Stadhuis: de werkgroep denkt nog na hoe de heraldiek van het Stadhuis nog eens apart onder de aandacht kan worden gebracht.
De heraldiek in het Noord-Brabants Museum: Ook in het Noord-Brabants Museum is de heraldiek ruimschoots aanwezig. Het is een voornemen van de Werkgroep Heraldiek om, na nadere bestudering, Kringleden uit te nodigen voor een heraldische rondwandeling in het museum.

Het Kleine Monument

Het opsporen van, het in ere herstellen én de juiste aandacht vestigen op kleine monumenten van cultuurhistorische waarde in ’s‑Hertogenbosch. Het mede hierdoor enthousiasmeren en activeren van direct betrokkenen. De resultaten van onze inspanningen worden mogelijk gemaakt in nauwe samenspraak met particulieren en in voorkomende gevallen met de gemeente ’s‑Hertogenbosch.

Motto: Kleine monumenten zijn geen wegwerpartikelen!
Beantwoorden van vragen van uit de gemeenschap over kleine monumenten.
Beschermen en behouden van cultuur historische ornamenten en verdwenen kleine monumenten opsporen en terugbrengen in de openbare ruimte.

Industrieel erfgoed

Het beschrijven en bewaren van zoveel mogelijk aspecten van industrie, nijverheid en ambacht uit het verleden. Hieronder vallen o.a.: gebouwen, machines, apparaten, producten, productieprocessen, foto’s, administratie en correspondentie, verhalen, (sociale) historie met de ontwikkeling verbonden zoals bijv. gezondheidszorg, huisvesting, onderwijs en ontwikkeling vakverenigingen etc.

De Industriële Atlas inbrengen en uitbreiden in de nog te kiezen database
Samenwerking met diverse partijen om de rosmolen in de Linie 1629 op te laten nemen
Lezing tijdens de Monumentenavond door de afdeling Erfgoed van de gemeente

Interdisciplinaire werkgroep Zuid-Willemspark

De werkgroep beantwoordt de vraag “Wat van de cultuurhistorie binnen het toekomstige Zuid Willemspark wil de Kring meegenomen voor en overgedragen zien aan onze kinderen en kindskinderen?”. De werkgroep legt antwoorden vast in Erfgoedplannen. De werkgroep geeft ook aan ‘hoe’ de plannen zouden kunnen worden uitgevoerd en door ‘wie’: de Kring zelf, of samen met anderen; of als advies aan derden.

De werkgroep volgt pro actief de gemeentelijke planontwikkeling voor de transformatie van het stadstraject van de Zuid-Willemsvaart naar het Zuid-Willemspark. De werkgroep biedt zo vroeg als mogelijk in dit besluitvormingsproces gevraagd en ongevraagd erfgoedkundig advies aan ambtenaren, de gemeenteraad en/of het college van burgemeester en wethouders.

Kerken en Kloosters

Het verzamelen en uitdragen van kennis op het gebied van het materieel en immaterieel religieus erfgoed in ’s-Hertogenbosch. Daarnaast rekent de werkgroep het tot zijn taak een standpunt in te nemen ten aanzien van zinvol en gepast hergebruik van vrijkomende kerk- en kloostergebouwen anders dan oorspronkelijk bedoeld en dat standpunt ook gevraagd en ongevraagd op alle mogelijke manieren uit te dragen.

Uitgifte van een boek over de glas-in-loodramen in de St Jan;
Vervolg op het boek “Kerken en kapellen in ‘s-Hertogenbosch en hun orgels”;
Uitgave van een boek over 23 congregaties die in de 19e en 20ste eeuw in ‘s-Hertogenbosch;
Inventarisatie oude graven en grafmonumenten en/of -ornamenten op de Bossche begraafplaats in Orthen vanaf 1826;
Het actueel houden van de website over het klokkenbestand in de stad;
Onderzoek naar de herkomst van het 17de -eeuwse mechanische uurwerk in de St Cathrienkerk;
Het onderzoeken van de wijze van openbare tijdsaanduiding in de stad door middel van onder meer zonnewijzers en mechanische uurwerken;
Het bewaken van het ontwikkelen van een passende bestemming voor de St Cathrienkerk;
Het deelnemen aan presentaties bij de Cursus Boschlogie;
Het leveren van bijdragen aan het tijdschrift ‘Bossche Kringen’ door het leveren van artikelen.

Vestingwerken

De werkgroep Vestingwerken bevordert de instandhouding en de herkenbaarheid van de vesting en de Stelling van ’s-Hertogenbosch met de daarbij behorende militair-historische infrastructuur zoals die zich heeft ontwikkeld tot het einde van de 19e eeuw, inbegrepen krijgshistorie, krijgskunde en inundaties.
De werkgroep bevordert de instandhouding en herkenbaarheid van de overblijfselen van de Staatse belegeringswerken van het Beleg van 1629.

Onderzoek van de historie en de vestingbouwkundige ontwikkelingen van de vesting, van de Stelling ’s-Hertogenbosch en van de belegeringswerken van 1629.
Onderzoek van de ontwikkeling van de militaire inundaties in de Stelling van ’s-Hertogenbosch.
Kritisch volgen van de (restauratie)plannen van de gemeente ’s-Hertogenbosch en omliggende gemeenten.
Geven van vestingbouwkundige voorlichting en lezingen.
Verzorgen en realiseren van de modules Vestingwerken van de cursus Boschlogie III en een bijdrage leveren aan de cursus Boschlogie I en de Rambo-cursus van de gemeente en aan interne opleidingen en bijscholingen van De Kring Vrienden.

Werkgroep Water en Landschap

Het onderzoeken, bestuderen en beschrijven van water en landschap als vitale onderdelen van de heemkunde, en het verbinden daarvan met actuele water- en klimaatopgaven.

Uitwerken van een “Canon van het Bossche Water”.
Bijdragen aan opleidingsprogramma’s.
Bijdragen aan magazine “Bossche Kringen”.

Lezingen

Via het Kenniscentrum verzorgen we voor u thematische lezingen in het Kringhuis of op een locatie naar eigen wens. Bijvoorbeeld om uw teamdag of evenement lading te geven met een externe spreker. Hieronder een aantal onderwerpen die we regelmatig wisselen. Het aanbod is echter vele malen groter. Neem contact op via algemeen@kringvrienden.nl, dan maken we vrijblijvend een afspraak om de mogelijkheden met u door te nemen.